Toplumsal Cinsiyetin Ana Akımlaştırılması Kılavuzu, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Sivil Alan projesi tarafından hazırlanmıştır. Sivil Alan’ın amaçlarından biri STÖ’lerin kapasitelerini güçlendirmek, demokratik değişime yönelik savunuculuk faaliyetlerinde hak temelli bir yaklaşım benimsemelerinde destek olmak, güven artırıcı önlemler ve sivil toplum için daha elverişli bir ortamın oluşturulmasına destek olmaktır.
Bu bağlamda, STÖ’lerin erişilebilirlik, ekoloji, toplumsal cinsiyet, hak temelli yaklaşım,gençlik ve çocuk gibi kesişimsel konuları ana akımlaştırmalarına yardımcı olmak amacıyla, STÖ’lerin kendi başlarına uygulamaya koyabilecekleri bir dizi kılavuz geliştirilmiştir. Hazırlanan bu kılavuzlar, STÖ’lerin hak temelli kaygıları politika belirleme, planlama ve günlük faaliyetlerine dahil ederek ana akımlaştırmalarını teşvik etmeyi ve desteklemeyi amaçlamaktadır. Kılavuzlar katılımcı bir yaklaşımla hazırlanmış, her konuyla ilgili çalışmalar yürüten STÖ’ler kılavuzun hazırlanmasına katkı sağlamıştır. Kesişimsel her konu için STÖ’lerden oluşan bir danışma grubu belirlenmiş ve kendilerine her aşamada danışılmıştır.
İngilizce ve Türkçe hazırlanan bu kılavuzun sadece destek masası veya Sivil Alan projesi kapsamında yürütülen Sivil Büyü programının faydalanıcılarına yardımcı olmakla kalmayıp, Kıbrıs’ta ya da başka yerlerdeki bütün sivil toplum örgütleri için de faydalı olacağına inanıyoruz. Ayrıca, bu kılavuzda önerilen pratik önlemlerin birçoğu kurumsal yapılar ve kamu kurumları için de uygulanabilir önlemlerdir.
Hak temelli yaklaşım, tematik kesişimsel konularda tamamlayıcı bir set olarak hazırlanan kılavuzların uygulanması için genel bir çerçeve sunmaktadır. Bununla birlikte, her tematik kılavuzu hazırlarken, kesişimsel konular içerisindeki ilgili kısmın ayrılabilmesini ve ana akımlaştırılmasını sağlayacak şekilde tasarladık. Bu nedenle, Toplumsal Cinsiyetin Ana Akımlaştırılması Kılavuzlarını örgütünüzde toplumsal cinsiyet eşitliğini iyileştirme ve geliştirme kapasitenizi artırmak amacıyla kullanabilirsiniz.
Kılavuzların başlangıç kısmında konunun uluslararası çerçevesi ve arka plan bilgisi sunulmaktadır. Ardından, konuya ilişkin temel kavramlar verilmekte ve konuya kısa bir giriş yapılmaktadır. Bunu takiben, STÖ’lerin politika ve strateji düzeylerinde, toplantı, etkinlik ve ofis çalışmaları gibi operasyonel düzeylerde uygulamaya koyabilecekleri özel önlemler açıklanmaktadır. Kılavuzda ele alınan tüm önlemleri örgütünüzde hayata geçirecek şekilde düzenlemeler yapmanız tavsiye edilse de, adım adım uygulama yaklaşımını tercih edebilir ve önlemleri teker teker uygulayabilirsiniz. Kılavuzun sonunda sunulan kontrol listesini kullanarak durumunuzu izleyebilirsiniz. İzleme sonuçlarınızı kamuya açık hale getirmeyi değerlendirebilirsiniz. Böylece, hak temelli yaklaşımın şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine uyum sağlamakla kalmayıp, aynı zamanda diğer STÖ’leri de kılavuzu kullanmaya teşvik edebilirsiniz.
Sivil Alan, kılavuzda yer verilen önlemleri uygulayan STÖ’lerden alınacak geri bildirimler temelinde kılavuzları periyodik olarak geliştirmeyi hedeflemektedir. Böyle bir çalışmada, bir önlemin revize edilmesi ve/veya uyarlanması veya yeni bir önlemin eklenmesi söz konusu olabilecektir. Bu nedenle, sizlerden kılavuzlarla ilgili geri bildirimlerinizi bizlerle paylaşmanızı rica ediyoruz.
Bu fırsattan istifade, toplumsal cinsiyetin ana akımlaştırılması kılavuzunun hazırlanmasında danışma grubunda yer alan aşağıdaki STÖ’lere değerli katkıları ve uzmanlıkları için teşekkürlerimizi sunarız:
Akdeniz Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Enstitüsü
Feminist Atölye (FEMA)
Kadından Yaşama Destek Derneği (KAYAD)
Kıbrıs Feminist İnsiyatifi
Kuir Kıbrıs Derneği
Pozitif Düşün İnisiyatifi
Toplumsal Cinsiyet Danışma Ekibi (GAT)