Karar Alma Süreçlerine Sivil Katılım için Örnek Standartlar

Standartların Amacı: Bu standartlar, bireylerin ve sivil toplumun karar alma süreçlerine katılımını artırmayı ve kolaylaştırmayı amaçlamaktadır. Avrupa Komisyonu ve Avrupa Konseyi’nden ilham alan bu standartlar, sivil toplum kuruluşlarının (STK’lar) karar alma sürecine dahil edilmesinin önemini vurgulamaktadır. Bu standartlar, STK’ların politikaların geliştirilmesi, uygulanması ve değerlendirilmesine dahil edilmesi için bir çerçeve sunar ve demokratik karar alma sürecini teşvik etmek isteyen tüm siyasi organlar için uyarlanabilir.

Standartların Kapsamı: Standartlar, yasal metinlerin, normatif belgelerin, politikaların ve kurumlar tarafından benimsenen stratejilerin hazırlanması için geçerlidir. Bilgi sağlama, istişare, diyalog ve aktif katılım dahil olmak üzere çeşitli düzeylerde sivil katılımı kapsar. Bir kurum bu düzenlemeleri kabul eder ve uygulamayı izleyecek bir kuruluş belirler. Kurum tarafından geliştirilen her belge, sivil toplumla nasıl istişare edildiğine dair bir açıklama içermelidir.

Genel Hükümler: Kamu istişarelerini, bunların kolaylaştırılmasını, izlenmesini ve geliştirilmesini denetlemek üzere bir yetkili atanır. Kurum, taslak belgeleri, istişare bilgilerini ve iletişim bilgilerini yayınlamak için bir web sitesi bölümü oluşturur. Bir istişare planı, yöntemleri, koordinatörleri, programları ve bilgi dağıtımını ana hatlarıyla belirler. Süreç, her aşamada şeffaflık sağlayan bir düzenleyici etki analizi içerir. İstişareler sırasında karşılıklı saygı, bağımsızlık, açıklık, şeffaflık, hesap verebilirlik, ayrımcılık yapmama ve erişilebilirlik ilkeleri sürece rehberlik eder.

Bilgi Sağlanması: Bu, sivil katılımın ilk adımıdır ve kamuoyuna zamanında ve erişilebilir bilgi sağlar. Kurum, çeşitli iletişim kanallarını kullanarak istişarelerle ilgili bilgileri web sitesinde yayınlar. Her bir istişare için sorumlu kişiler belirlenmiştir.

İstişare: İstişare, kurumun STK’lardan ve vatandaşlardan görüş almasını sağlayan iki yönlü bir iletişim sürecidir. Katılım, karar alma sürecinin erken aşamalarında başlar ve duyurular en az 4 hafta önceden yayınlanır. Alınan yorumlar, istişare sona erdikten sonra 3 iş günü içinde yayınlanır ve 15 gün içinde tüm yorumların ve bunların sonuçlarının bir özeti paylaşılır.

Diyalog: Diyalog, genellikle halka açık oturumlar, danışma konseyleri veya çalışma toplantılarını içeren yapılandırılmış iki yönlü iletişimdir. Geniş katılıma odaklanılarak istişare standartları korunur.

Aktif Katılım ve Ortaklık: Aktif katılım diyaloğun ötesine geçerek STK’ların belgeleri birlikte hazırlamasına ve karar alma süreçlerine katılmasına olanak tanır. Ortak organlar veya çalışma grupları, STK’ların katılımı için açık çağrılar yoluyla ve STK’ların bağımsızlığını sağlayan şeffaf prosedürlerle kurulur.

Katılım Uygulamalarının İzlenmesi ve Değerlendirilmesi: STK ve kurum temsilcilerinden eşit olarak oluşan bir komite, katılımın etkinliğini izler ve değerlendirir. Kurum, kamu görevlilerine etkili istişare konusunda eğitim verir. Bu standartlar demokratik karar alma ve sivil katılım için kapsamlı bir çerçeve sunmaktadır.

İndir