Sivil Büyü, Avrupa Birliği tarafından finanse edilen Sivil Alan projesi kapsamında uygulanan ayni bir sivil toplum destek programıdır. Sivil Büyü, aktivistleri ve sivil toplum örgütlerini örgütsel kapasite geliştirme, demokrasiyi ve insan haklarını geliştirme, barışın ve uzlaşının teşvik edilmesi ve desteklenmesi konularında desteklemeyi, aktivistler ve sivil toplum örgütleri ile Kıbrıs’taki bir veya birden fazla toplum, AB Üye devletlerindeki, diğer Avrupa Ekonomik Topluluğu  ile IPA ülkelerindeki STÖ’ler arasında ağ oluşturma ve ortaklığı kolaylaştırma konularında desteklemeyi amaçlamaktadır.  

Sivil Büyü fon transferi içeren bir hibe programı değildir. Sivil Büyü bir ayni destek programıdır. Bu itibarla, Sivil Büyü, program kapsamında onaylanan bütçelerle ilgili ödemeleri doğrudan hizmet sağlayıcılarına/tedarikçilere yapar. 

Sivil Büyü, yasal olarak Kıbrıs’ta ikamet eden aktivistlere, Kıbrıs’taki tescil edilmiş veya edilmemiş toplum yararı güden sivil toplum örgütlerine, yurttaş inisiyatiflerine, gruplara, platformlara inisiyatiflere destek sağlar. 

Aktivistlerin ve STÖ’lerin çeşitli ihtiyaçlarına cevap vermeyi hedefleyen 7 farklı destek paketi vardır. Aktivistler, SADECE Aktivist isimli destek paketinden yararlanabilirler. STÖ’ler ise, nerede çalıştıklarına, deneyimlerine ve destek talep ettikleri çalışmanın niteliklerine göre, diğer 5 farklı paketin bir veya daha fazlasından yararlanabilirler.

Her bir destek paketinden kimlerin yararlanabileceği aşağıdaki tabloda sunulmaktadır:

Önemli not: STÖ’ler, yukarıdaki uygunluk kriterlerini karşıladıkları sürece, diledikleri başka aktivist veya STÖ’leri ortak olarak çalışmalarına ekleyebilirler. Bu ortaklar, Kıbrıs’tan olabileceği gibi, AB üye devletlerinden, AET veya IPA ülkelerinden de olabilir.

Hareketlilik paketi dışında kalan çalışmalarda, faaliyetlerin önemli bir çoğunun Kıbrıs’ta gerçekleşiyor olması gerekmektedir.  

Faaliyetlerin gerçekleştirilebileceği veya ortaklık yapılabilecek diğer ülkeler şunlardır:

Arnavutluk, Avusturya, Belçika, Bosna-Hersek, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İsveç, İtalya, İzlanda, Karadağ, Kosova, Kuzey Makedonya, Letonya, Litvanya, Lihtenştayn, Lüksemburg, Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Sırbistan, Slovakya, Slovenya, Türkiye, Yunanistan.

Uygunluk şartlarını taşıyan bir talep sahibi, bu ülkelerden aktivist veya STÖ ortağı alabilir ancak bu durum azami bütçe miktarlarını değiştirmez.  

Eğer bir kişi herhangi bir yasal izin ile Kıbrıs’ta ikamet ediyor ve zamanının çoğunu Kıbrıs’ta geçiriyorsa bu koşulu karşılamış olmaktadır. Bu statü yurttaşlıktan farklı bir statüdür. Başka ülke yurttaşı olduğu halde Kıbrıs’ta yasal olarak ikamet eden bir kişi desteklenmek için uygun koşulu taşıyorken, yılın çoğunu Kıbrıs’ta geçirmeyen bir Kıbrıs vatandaşı Sivil Büyü tarafından desteklenmek için uygun değildir.  

Uygunluk koşullarını karşılayan aktivistlerin çalışmalarına katacakları diğer aktivist ortakları için ise AB üyesi devletler, diğer AET veya IPA ülkelerinden olmaları kaydıyla bu kriter aranmaz.   

Sadece kar amacı gütmüyor olması bir STÖ’ye toplum yararı gütme niteliği vermez. Toplum yararı güden STÖ’lerin birincil ve asli misyonları, toplumun yararı için faaliyet göstermektir. Bu örgütler, çevre, eğitim, insan hakları, toplumsal cinsiyet eşitliği, yoksullukla mücadele, sağlık gibi farklı tematik alanda çalışıyor olabilirler. Dezavantajlı grupların haklarını teşvik etmek, korumak ve onların çıkarları için çalışmak asli misyonu ile hareket eden STÖ’ler de Toplum yararı güden örgütlerdir.

Başka tür kimi STÖ’ler ise, öncelikle üyelerinin, kurucularının, belirli bir meslek grubunun veya bu meslekle ilişkili kişiler ile grupların çıkarlarını koruma asli misyonunu güderler. Dolayısıyla, bu gibi örgütlerin öncelikli gündemi genel olarak toplumun değil, üyelerinin iyiliği ve çıkarlarıdır. Bu tip STÖ’lere kimi örnekler şunlardır: sendikalar, ticaret ve sanayi odaları, barolar, tabipler birliği, vb.  

Evet, elbette alabilirler, ancak Kıbrıs’ın kuzeyinden ortakları olması gerekir. Kıbrıs Cumhuriyeti’nden aktivistler, Kıbrıs’ın kuzeyinden bir aktivist ile ortak olarak destek talebinde bulunabilir. Eğer talep sahibi Kıbrıs Cumhuriyeti’nden bir STÖ ise, Kıbrıs’ın kuzeyinden bir STÖ ile ortaklık yapması gerekir.  

Kıbrıs’tan olmayan aktivist veya STÖ’ler talep sahibi olamazlar. Ancak, destek isteyen talep sahibi gerekli uygunluk koşullarını sağladığı sürece, AB Üye Devletleri, Avrupa Ekonomik Topluluğu ile IPA ülkelerinden aktivist ve STÖ’ler çalışmanın ortağı olabilirler.  

Sivil Büyü kapsamında, Kıbrıs’ın kuzeyinden ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nden üyeleri olan karma inisiyatifler çok toplumlu STÖ’ler olarak kabul edilmektedir. Bu STÖ’lerin tescil edilmemiş olmaları önemlidir. Zira, eğer herhangi bir tescili, yani tüzel kişiliği varsa, bu durumda tescilin nerede yapılmış olduğuna göre bu örgüt ya Kıbrıs’ın kuzeyinden ya da Kıbrıs Cumhuriyeti’nden bir STÖ olarak kabul edilir.  

Hak temelli yaklaşım, ideal bir dünyada hizmetlerin sunumunda, hakların korunmasında veya çalışmanızda yer vermeyi düşündüğünüz önlemlerin alınmasında sorumluluğu veya görevi olan kurumların, grupların veya bireylerin göz önünde bulundurulmasını gerektirir. Bu sorumluluğa sahip olanlar arasında bakanlıklar, belediyeler, üniversiteler, STÖ’ler, özel sektör, meslek kuruluşları, uluslararası kuruluşlar, toplum liderleri ve parlamenterler vb. çeşitli yerel paydaş bulunur. Her bir çalışmada çeşitli sorumluluk sahiplerinin farklı rol ve sorumlulukları olabilir. Söz konusu sorumluluk sahipleri sorumluluklarını veya görevlerini yerine getirmiyorlarsa ve çalışmanızda bunu değiştirmeye yönelik hiçbir şey yapmıyorsanız, bunun anlamı, her şeyin aynı olmaya devam edeceği ve sizin de sorumluluk sahiplerinin boş bıraktığı alanları doldurmak için ilelebet kaynak geliştirmeye devam etmeniz gerekeceğidir. Dolayısıyla, hak temelli yaklaşımın sadece sosyal devlet kavramını temel almadığı, çalışmanın ve elde edeceği sonuçların sürdürülebilirliğini de amaçladığı söylenebilir. 

Temel Kavramlar belgesinde, hak temelli yaklaşım ve bu yaklaşımın çalışmalarınızda nasıl ana akımlaştırılacağı hakkında daha fazla ve daha ayrıntılı bilgi bulunmaktadır. 

Bunu en kolay hale getirmek için şu adımları takip edebilirsiniz:

1. İdeal bir dünyada yaşadığınızı düşünün, çalışmanızda uygulayacağınız faaliyetleri/hizmetleri/önlemleri hangi kurumların, grupların veya kişilerin yerine getirmesi gerekiyor? 
2. Rollerinin ve görevlerinin neler olduğunu düşünün. Ne yapıyorlar? İdeal olarak ne yapmaları/sağlamaları gerekirdi?  
3. Belirlemiş olduğunuz sorumluluk sahiplerinin hangi rolleri üstlendiğini ve hangi görevleri yerine getirdiğini veya hangilerini eksik yaptığını veya yapmadığını değerlendirin. 
4. Şimdi tasarladığınız çalışmaya odaklanın ve çalışmanızda elde etmek istediğiniz sonuçlara odaklanın. Çalışmanızı daha da güçlendirmek amacıyla ilgili sorumluluk sahipleriyle, gerçekleştirdikleri görevler konusunda iş birliği yapmayı değerlendirebilirsiniz. Yeterince yerine getirilmediğini belirlediğiniz görevlerin gereğince yerine getirilmeleri amacıyla ilgili sorumluluk sahiplerinin kapasitelerini geliştirmeyi göz önünde bulundurabilirsiniz. Öte yandan, hiç ele alınmadığını belirlediğiniz görevler için ise, ilgili sorumluluk sahipleri nezdinde savunuculuk yapmayı ve kendilerine rollerini ve sahip oldukları sorumlulukları hatırlatmayı ve/veya sorumluluk alma konusundaki kapasitelerini geliştirmek için onlarla iş birliği yapmayı değerlendirebilirsiniz. 
5. Yukarıda hangi yaklaşımı izleyeceğinize karar verdikten sonra, stratejiniz dahilinde uygulamanız gereken spesifik faaliyetler hakkında düşünmeye ve faaliyetleri planlamaya başlayabilirsiniz. Örneğin, kapasite oluşturacaksanız, büyük olasılıkla seminer, eğitim, çalışma ziyareti, araştırma ve raporlar düzenlemeniz gerekecektir. Savunuculuk yapacak iseniz, savunuculuk kampanyanızın etkisini artırmak için büyük olasılıkla araştırma yapacak, sosyal medya kampanyaları yürütecek, doğrudan sorumluluk sahipleri ile lobi faaliyetleri yürütecek, dilekçeler verecek ve aynı alanda çalışan diğer STÖ’lerle iş birliği yapacaksınızdır. Bunlar elbette birer örnektir. Seçmeniz gereken faaliyet türleri sorumluluk sahibi kurumların nitelikleri ve yaklaşımlarıyla yakından ilgili olacaktır. 
6. Artık tüm detayları bildiğinize göre, çalışmanıza, belirlediğiniz sorumluluk sahiplerini, yerine getirmelerini istediğiniz görev ve sorumlulukları, onları çalışmanıza dâhil etme stratejinizi (savunuculuk ve farkındalık yaratma ya da işbirliği ve kapasite geliştirme, ya da tam tersi) ekleyebilirsiniz.

Sivil Büyü Programı, hak temelli yaklaşımla uyumlu ve öncelikli olarak erişilebilirlik (engelli bireylerin hakları), çevrenin korunması/ekoloji, toplumsal cinsiyet ve gençlerin dahil edilmesi vb. kesişimsel konuların göz önünde bulundurulmasını ve entegrasyonunu amaçlamaktadır.  Talep formunda, bu unsurların çalışmanıza spesifik faaliyetler, politikalar ve/veya spesifik önlemler şeklinde dahil edilmesini sağlamak amacıyla ne tür stratejiler kullanacağınız sorulmaktadır. 

Bu tür önlemler proje faaliyetlerinize cinsiyetlerin, gençlerin ve engelli bireylerin eşit katılımını sağlamaktan, engelli genç kadınları dâhil etmek için belirli faaliyetler düzenlemeye kadar veya kadınların katılımını sağlamaya yönelik özel önlemler almaya kadar (örn. çocuk bakım hizmetlerinin verilmesi, erişilebilir mekânlar, vegan veya vejeteryan yemekler, plastik şişelerin kullanılmaması, enerji tasarruflu ampullerin kullanılması, geri dönüşüm gibi) farklılıklar arz edebilir. Çalışmanızda bir araştırma bileşeni varsa veya bir araştırma yapılacak olursa, ankette bütün cinsiyetlerin ve yaşların temsil edilmesini sağlayabilirsiniz. Veya bir web sitesi veya video hazırlayacak olursanız, farklı engelleri olan insanlar için işaret dili ve alt yazı sağlamayı düşünebilirsiniz. Çalışma sonuçlarını izlerken, gerçekleştirdiğiniz çalışmadan farklı insan gruplarının (cinsiyet, yaş, engellilik vb. göre ayrıştırılmış şekilde) nasıl etkilendiğini değerlendirmeyi göz önünde bulundurabilirsiniz. 

Sizin için hazırladığımız rehber dokümanlarda, uygulayabileceğiniz faaliyetler, politikalar ve önlemler hakkında ayrıntılı bilgi ve somut örnekler bulabilirsiniz. Bu rehber dokümanlara https://civicspace.eu/sivil-alan-kutuphanesi/ adresinden erişilebilir.

Talep sahipleri, formlarını sunduktan sonra 30 iş günü içinde Yönetim Bilgi Sistemi (MIS) üzerinden ilk durum bildirimini alacaklardır. Bu ilk durum bildirimi, ‘talep uygundur’, ‘talep uygun değildir’ veya ‘revizyon gerekmektedir’ şeklinde olacaktır. Revizyon gerektiren talepler için nihai sonucun (uygundur veya uygun değildir) açıklanması 60 iş gününü geçmeyecektir. Revizyonlar için ek süreye ihtiyaç duyan ve bunu talep eden çalışmalar için bu süre daha uzun olabilir.  

Asgari ve azami çalışma süreleri destek paketlerine göre aşağıdaki tabloda görülebileceği gibi farklılık göstermektedir.

Sivil Büyü tarafından desteklenen tüm çalışmaların EN GEÇ 1 Eylül 2025 itibarıyla sona ermiş olması gerekmektedir.  

Azami destek tutarları, destek kategorileri arasında farklılık göstermektedir. Bu nedenle, talep sahibinin türüne ve planlanan çalışmanın özelliğine göre ilgili kategori belirlenmeli ve o kategori için azami miktar aşılmamalıdır. Kategori başına azami destek tutarları aşağıdaki gibidir:

Evet, bu mümkündür. Bununla birlikte, her bir aktivistin veya STÖ’nün Program süresi boyunca (Temmuz 2025’e kadar) alabileceği azami bir toplam destek miktarı vardır. Aktivistler 8,000 Euro’ya kadar ve STÖ’ler 17,500 Euro’ya kadar destek alabilir.

Bir aktivist veya bir STÖ aynı anda birden fazla çalışma için destek talep edemez veya destek alamaz. Yeni desteğin talep edilmesi/sağlanabilmesi için diğer desteğin başarıyla sonuçlandırılması gerekir.

Sivil Büyü Destek Programı’nda uygun ve uygun olmayan masraflar vardır. Genel olarak seyahat, etkinliğe katılım, görsel malzeme tasarımı ve üretimi, baskı, izaz ikram, mekân kiralama ücretleri vb. ile ilgili masrafların tümü faaliyetlerinizle ilgili olduğu sürece uygun masraflardır.

Uygun olmayan maliyetler ise kâr amacı güden faaliyetler, burslar, personel maaşları, tadilat veya renovasyon, ekipman alımları vb. ile ilgili masraf kalemlerinden oluşmaktadır. Uygun ve uygun olmayan masrafların ayrıntılı listeleri Sivil Büyü Destek Talep Rehberinde mevcuttur.

Sivil Büyü’den destek talebinde bulunmak isteyen tüm aktivistler ve STÖ’ler talep öncesi, talepte bulunurken ve uygulama dahil bütün aşamalarda Destek Masasından yardım isteyebilirler.

Destek Masasına telefon, e-posta veya Sivil Büyü MIS üzerinden ulaşarak, Sivil Alan sosyal medya hesaplarına mesaj göndererek erişebilir veya yüz yüze görüşmeler şeklinde destek alabilirsiniz. Yüz yüze görüşmeye ihtiyacınız varsa lütfen e-posta veya telefon ile randevu almayı unutmayınız.   

Telefon no: + 90 392 227 6505

Sivil Büyü Yönetim Bilgi Sistemi (MIS): mis.civicspace.eu

E-posta: sivilbuyu@sivilalan.eu VEYA info@civicspace.eu

Facebook

Instagram

Twitter

YouTube

Sivil Alan Ofis Adresi: Hüseyin Küçük Sokak Şeytanoğlu Apt. No:3/B Köşklüçiftlik Lefkoşa

Destek Masasına gelen sorular genellikle bir iş günü içinde ve en geç beş iş günü içinde yanıtlanır. 

Destek Masasının size talep formunun yazımı veya doldurulması için yardımcı olamayacağını veya talep formunuza dair herhangi bir uygunluk kontrolü yapamayacağını lütfen unutmayınız. Destek Masasından alacağınız yardım daha ziyade uygunluk kriterleri, talep süreci, bütçe konuları, MIS, destek talep formu ile ilgili sorular, uygunluk ve uygunluk kontrolleri, Sivil Büyü ile desteklenen diğer çalışmalar hakkında bilgiler, potansiyel ortaklar veya ağlar vb. ile ilgili açıklamalardan oluşacaktır.  

Destek Masasına danışmadan önce başta Sivil Büyü Destek Masası Rehberi olmak üzere, ilgili diğer rehberleri, görünürlük materyallerini ve web sitemizdeki bilgileri incelemenizi öneririz. Destek Masası Rehberi ve Sivil Büyü ile ilgili tüm bilgiler web sitemizde https://civicspace.eu/destekler/sivil-buyu-destek-programi/ adresinde mevcuttur.